Groener dan groen: circulaire busstalling Westraven

Als er een gebouw een duurzaamheidsstempel verdient, dan is het wel de nieuwe busstalling Westraven in Utrecht. Boven op het kantoor vind je een groen dak en zonnepanelen. De bussen rijden vanaf 2025 volledig elektrisch. En de busstalling is circulair gebouwd. De kozijnen, betonnen vloer en installaties kunnen in de toekomst worden hergebruikt. Werktuigbouwkundig projectleider Sander van den Broek en elektrotechnisch projectleider Frank de Kok blikken terug.

Hoppenbrouwers is gevraagd om in het bouwteam van aannemersbedrijf Van der Ven te stappen. De opdracht volgde na het winnen van een openbare Europese aanbesteding. Het plan van aanpak en het ontwerp gaven de doorslag.

Duurzaam bouwen: eerder regel dan uitzondering

Hoppenbrouwers Techniek droeg zorg voor werktuigbouwkundige en elektrotechnische aspecten en realiseerde de beveiligingssystemen en brandinstallaties. Dat circulair bouwen een andere aanpak vergt dan traditionele bouw, staat buiten kijf. Er moet immers anders naar het ontwerp en materiaalgebruik worden gekeken.

In hoeverre was dat van invloed op Hoppenbrouwers? Projectleider Sander: “Het is even schakelen om binnen een bestek te werken die zo gericht op duurzaamheid is. Maar al snel bleek de puzzel goed te passen. We bouwen op twee manieren circulair: bij en na levering.”

“Bij de levering van de installaties gaat het erom dat wij deels gerecyclede materialen gebruiken, zoals staal en koper”, vervolgt de werktuigbouwkundig projectleider van Hoppenbrouwers. “Zo zijn de rioleringen voor vijftig procent hergebruikt. Deze vorm van circulair bouwen is voor de werktuigbouwkundige afdeling van Hoppenbrouwers niets nieuws. Wat niet iedereen weet, is dat wij voor alle projecten gerecycled materiaal gebruiken. Onze oplossingen zijn op dat gebied dus altijd duurzaam.”

Uitdaging van de elektrotechnische installaties

Frank kreeg iets meer uitdagingen op zijn pad. De projectleider is verantwoordelijk voor de elektrotechnische installaties van de busstalling, zoals de zonnepanelen, verlichting en het datanetwerk. “Er zijn wel gerecyclede materialen beschikbaar zoals kabelgoten, maar die moeten wel aan onze kwaliteitseisen voldoen”, vertelt hij. “Ons team zocht daarom de balans tussen de wens om zoveel mogelijk circulair te bouwen en kwaliteit te leveren die wij onze klanten garanderen.”

Vanaf 1 januari 2021 moet alle nieuwbouw aan BENG voldoen. Het doel is dat utiliteitsbouw en woningen energieneutraal gebouwd worden. Hoewel de bouw al voor 1 januari 2021 begon, voldoet de busstalling aan deze eisen. Lees meer.

Hergebruiken

De voornaamste uitdaging  is dat de Utrechtse busstalling demonteerbaar moet zijn. Dat geldt dus ook voor alle installaties die Hoppenbrouwers heeft gerealiseerd. “De zonnepanelen, luchtwaterwarmtepompen, luchtkanalen, koelinstallaties en beveiligingssystemen. Alles kan in de toekomst een tweede leven krijgen.”

Beter circulair bouwen

Sander ziet mogelijkheden voor de toekomst om circulair bouwen naar een hoger niveau te tillen. “Onze installaties zijn maatwerk en voor dat ene specifieke gebouw ontworpen. Dat maakt over tien jaar de zoektocht naar een nieuwe bestemming natuurlijk wat lastiger. Het lijkt mij mooi als wij bij toekomstige projecten installaties bouwen die generieker zijn. Bijvoorbeeld door een luchtbehandelingskast te ontwerpen die net iets meer capaciteit aankan dan nodig is. Of door minder leidingwerk toe te passen.”