Hoe neem je je organisatie mee in circulariteit?

Wouter Hendrickx, programmamanager duurzaamheid bij Hoppenbrouwers, ziet dat beeld terug in de installatiebranche. “De beweging is er wel, maar gaat langzaam. Niet omdat we het niet wíllen, maar omdat we vaak denken dat het niet kán. Of omdat we twijfelen aan de kwaliteit, of wachten op beleid. Terwijl er in de praktijk vaak veel meer mogelijk is dan we denken.”

Er zijn steeds meer circulaire oplossingen beschikbaar, van tweedehands producten tot terugnameconcepten en refurbished onderdelen. Toch blijven ze vaak liggen. “We blijven wachten op beleid, op korte termijn businesscases, op zekerheid”, zegt Wouter. “En natuurlijk is er nog niet overal een circulair alternatief. Maar er is al veel wél mogelijk – en daar doen we nog te weinig mee.”

Die terughoudendheid zit niet alleen in systemen, maar ook op de werkvloer. Collega’s vragen zich af of gebruikte materialen wel voldoen. “Die twijfel is logisch. We willen kwaliteit garanderen. Maar zodra mensen ermee aan de slag gaan, merken ze dat het gewoon werkt.”

Volgens Wouter helpt het niet dat circulariteit vaak nog als iets extra’s wordt gezien. “Het moet geen los project zijn, maar onderdeel van hoe je ontwerpt, inkoopt en samenwerkt. Dáár maak je het verschil.”

Bij ontwerp begint het vaak. Daar wordt de eerste keuze gemaakt die bepaalt wat er later nog herbruikbaar is. “We kijken steeds bewuster naar herkomst, levensduur en herbruikbaarheid”, zegt Wouter. “Dat vraagt soms om andere keuzes, om een beetje lef, bij ons, maar zeker ook bij onze klant.”

Vanuit die basis ontstaat beweging. In teams, op projectlocaties en in de samenwerking met ketenpartners. “We kijken samen hoe we slimmer kunnen werken. Kunnen we onderdelen terugnemen? Materialen hergebruiken? Het zijn niet altijd makkelijke gesprekken, maar ze brengen ons steeds een stapje verder.”

Er is geen vast recept voor circulariteit. En dat is ook niet erg. Het begint met het gesprek: samen kijken wat er kán en waar je vandaag al mee aan de slag kunt. Soms heb je het gevoel dat dat ene stapje geen impact heeft maar het is juist de verandering in de teams en bedrijfsprocessen die dan telt.

“De vraag is niet wat we mógen doen”, zegt Wouter, “maar wat we kúnnen doen. Waar we zelf invloed op hebben.” Dat vraagt om betrokkenheid, ruimte om te proberen en de bereidheid om te leren. “Circulariteit is geen eindpunt, maar een manier van denken die je samen ontwikkelt. Als het maar beweegt.”

Hoewel het begrijpelijk is dat organisaties wachten op duidelijker beleid, hoeft dat geen reden te zijn om stil te blijven. “Je hoeft niet op oplossingen vanuit Den Haag te wachten”, zegt Wouter. “Die moet je zelf voor je eigen organisatie bedenken, simpelweg door het gesprek aan te gaan. Het doel is namelijk eenvoudig; Minder grondstoffen gebruiken en alle beetjes helpen je processen klaar te maken voor morgen.”