Alles voor een energiezuiniger ziekenhuisgebouw

Diepgaan voor een goed functionerende WKO bij Elisabeth–TweeStedenziekenhuis (ETZ) in Tilburg

Het einde is pas het begin, wordt wel gezegd. Als Paul Kolsters, teamleider Techniek & Onderhoud ETZ in Tilburg, terugdenkt aan de renovatie van de verpleegafdelingen en de plaatsing van de WKO installatie op locatie Elisabeth dan klopt dat precies.

Paul: “Het systeem werd in 2012 opgeleverd. Maar toen begon het pas.” Samen met o.a. Frank van Sundert, projectleider Ziekenhuizen & Utiliteit bij Hoppenbrouwers Techniek, is hij diepgegaan. “We zijn samen voor de oplossing blijven gaan” blikt Frank terug. “Dat is de kracht geweest om de WKO installatie aan de praat te krijgen.”

Duurzaamheidsambitie

Op de andere twee locaties van het ETZ (TweeSteden en Waalwijk) zijn al langer relatief kleine eenvoudige WKO-installaties in werking om te koelen en te verwarmen. In het TweeSteden zelfs al vanaf 1995 en in Waalwijk vanaf 1998. Paul: “We willen én moeten verduurzamen. De regels vanuit de overheid worden ieder jaar strenger. Nog belangrijker voor ons, is onze eigen duurzaamheidsambitie. Een goed functionerende WKO helpt enorm om energie te besparen. Maar goed, na installatie deed het WKO systeem aanvankelijk helemaal niets. Om op de feiten vooruit te lopen; inmiddels draait het wonderbaarlijk goed. Alleen al in 2017 is ongeveer 274 ton CO2 uitgespaard. Dit is ongeveer 80 keer met de auto de wereld rond! Ook de bespaarde kosten zijn navenant.”

Blijven geloven in de oplossing

Er ging wel het een en ander vooraf aan het huidige wonderbaarlijk goed draaien van het WKO systeem. Zo zakte één van de oorspronkelijk geboorde bronnen van 80 meter diep weg, waardoor er opnieuw geboord moest worden. Frank: “De Wet van Murphy deed zijn werk. Alles wat fout kon gaan, is fout gegaan. Dat was de situatie toen ik vanaf 2015 bij dit project betrokken werd. Ik stapte erin als een buitenstaander, blanco. Wat ik mooi vind aan de samenwerking met Paul en onze teams, is dat we altijd vertrouwden op elkaar en erin zijn blijven geloven dat het wél zou lukken.”

Geopereerd als één team

Paul: “Eén van de problemen (en ook het grootste probleem) was dat het systeem ontworpen was op basis van een bepaalde afname, die later anders bleek te zijn. De capaciteit van de warmtepomp was hierdoor te groot, waardoor deze niet ging functioneren. Het WKO systeem is pas gaan functioneren toen het nieuwe  Moeder- en Kindcentrum en de eveneens nieuwe afdeling Psychiatrie aangesloten werden op het WKO systeem. Stap voor stap zijn we vervolgens het systeem gaan optimaliseren: regeltechnisch, gestuurde pilot kleppen enz. We hebben ondanks de tegenslagen echt als één team geopereerd.” Frank: “We kwamen wekelijks bij elkaar om kennis te delen. Hoewel het niet makkelijk was, zijn we doorgegaan met aanpakken en doorpakken, stap voor stap. Vanuit Hoppenbrouwers heb ik daarvoor ongelooflijk veel ruimte voor gekregen. Ieder ander bedrijf had al lang op de rem getrapt. We zijn diep gegaan voor een goed functionerende WKO. Het vertrouwen dat er vanuit Paul en zijn team steeds was, heb ik als zeer prettig ervaren, wederzijds vertrouwen is noodzakelijk om gezamenlijk iets te bereiken. Dan is het ook mogelijk om een lange termijn relatie aan te gaan.” Paul: “Mijn insteek is dat je er alleen samen uitkomt, met vertrouwen, open communicatie en zonder verborgen agenda’s. Wij hadden zelf de kennis niet in huis. Hoppenbrouwers was bereid om de kennis te delen. Dat is ook mijn tip aan andere organisaties die een dergelijk WKO systeem overwegen: vind een partij die de kennis heeft en die je kunt vertrouwen. Die met jou tot het gaatje gaat om de oplossing te vinden, zoals Frank met zijn team heeft laten zien.” Frank: “Communicatie is de sleutel tot succes.”

Paul sluit af met de vergelijking van het functioneren van het systeem bij ETZ Elisabeth met de landelijke WKO cijfers. “Landelijk gezien draait maar 30% van de WKO’s goed, maar als ik zie hoe goed de onze nu draait, horen wij bij de beste. Ook dat is pas het begin. De volgende uitdaging is het uitbreiden van het WKO systeem met meer bouwdelen en bronnen. Gelukkig weten we wat het is om diep te gaan. Dan heb je wel partners nodig die bereid zijn hetzelfde te doen.”