Eerste Biomakerij van Nederland bij abdij OLV Koningshoeven

Op 15 oktober 2018 werd de eerste Biomakerij van Nederland geopend, en wel bij Abdij OLV van Koningshoeven in Berkel-Enschot. De volgende belangrijke stap in het verduurzamen van de abdij, waar broeder Isaac van deze abdij een groot voorstander van is.

‘Geen druppel water zal het terrein verlaten, anders dan in de vorm van bier’ is de ambitie.

Biozuivering maakt afvalwater schoon

De duurzaamheidsambitie van Abdij OLV van Koningshoeven was onder andere bekend bij Istvan Koller, werkzaam bij Waterschap de Dommel. Hij introduceerde bij broeder Isaac de Hongaarse waterzuiveringtechniek van Biopolus. Zo is het innovatieballetje gaan rollen en is op de plek waar tot 2018 enkel braakliggend land was, een biokas ontstaan waar zo’n 190 verschillende planten hun stek hebben gekregen. Hun wortels groeien in het afvalwater en klampen zich vast aan kunstwortels. De bacteriën die van de plantenwortels afkomstig zijn, zuiveren in combinatie met een ingenieus beluchtingssysteem het afvalwater. Dat zuiveringsproces verloopt in twee gescheiden stromen; een proces voor het zuiveren van het huishoudelijk afvalwater en een proces voor het zuiveren van het afvalwater dat afkomstig is uit de bierbrouwerij van Abdij OLV van Koningshoeven.

Samenwerken als één team

KWS-onderneming MJ Oomen riool- en betontechniek en Hoppenbrouwers Techniek, o.a. gespecialiseerd in waterzuivering, vonden elkaar in de uitvoering van dit bijzondere project, dat door de Unie van Waterschappen is genomineerd voor de Waterinnovatieprijs 2018. Terwijl eind 2018 de laatste hand wordt gelegd aan de verdere inregeling van het systeem, spreken Jeannot Bergé (projectleider MJ Oomen), John Hermans (uitvoerder MJ Oomen) en Jeroen Machielsen (projectleider Hoppenbrouwers Techniek) elkaar in hun gezamenlijke bouwkeet op het terrein van de abdij.

John Hermans: “De zeven liter afvalwater, nodig om één liter bier te maken, ging voorheen via de afvoerleiding naar Tilburg. Die leiding is onderbroken voor het gescheiden zuiveringsproces. Het afvalwater afkomstig uit de brouwerij is na de zuivering bijna zó schoon genoeg dat het bijna terug het brouwproces in kan, voor bijvoorbeeld het spoelen van flessen. Een volledig gesloten systeem is de ambitie. Zelfs het beetje slib dat over blijft, gaat in de toekomst hergebruikt worden als meststof.”

“Het mooie van het verhaal is dat Oomen en Hoppenbrouwers nog nooit eerder hadden samengewerkt” zegt Jeannot Bergé. “In deze bijzondere werksetting bij Abdij OLV van Koningshoeven hebben we als één team gewerkt, waarbij onze kennis in elkaar grijpt. We snappen elkaars toegevoegde waarde.” John: “Met Hop-uitvoerder Marc van Erp voorop. Hoe hij schakelt, is ongekend. Als ik iets vroeg, hoorde ik niet één keer dat het niet mogelijk was omdat er te weinig mensen zouden zijn. Hij regelde het gewoon. En hoe Niels Beekman, een jongen van negentien, zelfstandig de verantwoordelijkheid neemt voor het aanleggen van de elektra. Dat doet niemand hem na.”

Duurzaamheid op de eerste plaats

Jeroen Machielsen: “Het is fijn om te werken met vaste partners waar je van op aan kunt, terwijl je tegelijkertijd samen plezier in het werk hebt. Dat is hier zeker het geval. Serieus waar nodig, maar een grap waar mogelijk. En natuurlijk samen de successen vieren.” John: “Als er iets is dat ik hier heb geleerd, dan is het dat het goed is om het te vieren als je samen kwaliteit hebt geleverd. Onze opdrachtgever, broeder Isaac, is daar een grote inspiratiebron in. Tijdens het werk hier, ben ik anders over zaken gaan denken, vooral op het gebied van duurzaamheid. Ook privé, bij het bouwen van mijn eigen huis, maak ik daar nu zelf andere keuzes in. Zonnepanelen of een warmtepomp waren er anders nooit gekomen. Natuurlijk waren wij in ons bedrijf ook al bezig met Cradle to Cradle, maar broeder Isaac heeft mij geïnspireerd om er echt voor te gaan. Hij is op zijn beurt geïnspireerd door de paus die heeft opgeroepen om iets voor het milieu te doen. Broeder Isaac staat voor duurzaamheid; het moet én het kán anders.” Jeannot: “In andere bouwoverleggen zijn we gewend om te sturen op technische zaken, de voortgang en de financiën. In het bouwoverleg bij de abdij stond duurzaamheid in ieder overleg op de eerste plaats.”

Waardering geeft vleugels

Voor zowel MJ Oomen riool- en betontechniek als voor Hoppenbrouwers Techniek is de Biomakerij een project waar álles in zat. John: “Van het ontgraven en het zetten van damwanden, tot leidingwerk, betonstort, meerdere grondwerken en metselwerk.” Jeroen: “Dat gold ook voor ons. Van het aanleggen van de elektra, verlichting, beveiliging, warmtepompen én zonnepanelen. De panelen kwamen er op het laatste moment nog bij. We hebben ze in één weekend gelegd. Het mooie was, voor niemand van de collega’s was het een probleem om in het weekend op deze locatie te komen werken. Met elkaar kregen we het voor elkaar.” John: “En zo konden we op 15 oktober het glas heffen op het resultaat. Broeder Isaac liet een speciaal etiket voor de witte trappist maken en liet iedereen mee vieren; van metselaar tot vlechter.” Jeroen: “Waardering verdient zich altijd terug. Het geeft vleugels. De samenwerking tussen MJ Oomen riool- en betontechniek en Hoppenbrouwers Techniek is zo goed gegaan, dat we de intentie hebben uitgesproken om volgende biozuiveringsprojecten ook samen op te pakken.”